تغییرات دیرینه‌شناختی رسوبات کربنیفر در برش سیمه‌کوه (شمال دامغان) با معرفی 4 زون کنودونتی

نویسندگان

  • بهاء‌الدین حمدی پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
  • حسین مصدق دانشکده علوم زمین، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران
  • عادل براری دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
چکیده مقاله:

در زمان کربنیفر، ایران در حاشیه شمالی گندوانا قرار داشته است. نهشته­های دوره کربنیفر ایران با توالی­های قاره­ای تا دریایی کم ژرفا مشخص می­‌شود. برشسیمه‌کوه در 5 کیلومتری شمال باختر دامغان و در البرز خاوری قرار دارد. سنگ‌های کربنیفر(سازند مبارک) این منطقه متشکل از سنگ‌آهک‌های با ستبرا‌ی مختلف بوده و میان‌لایه‌هایی از شیل نیز در آن دیده می‌شود. ستبرای نهشته‌های کربنیفر در این برش 115 متر است. بخش قاعده برش، بر روی سنگ‌آهک‌های ماسه‌ای سازند جیرود قرار دارد و مرز بالایی آن با نهشته‌های پرمین با یک سطح فرسایشی مشخص می‌شود.  این تحقیق بر اساس مطالعه بقایای کنودونت‌ها و شناسایی ریزرخساره‌ها در طول توالی است.  عناصر کنودونتی برای مطالعه و تعیین سن، از نمونه‌ سنگ‌ها، جدا و شناسایی شدند که شامل 13جنس و 19 گونه هستند. 5  زیست‌زون (1 زون مربوط به دونین و 4 زون متعلق به کربنیفر) به نام‌هایcostatus zone(فامنین پسین)، sandbergi-L. crenulata zone  (انتهای تورنیزین پیشین- میانی)،typicus-anchoralis,isostaticha-U. crenulata zone (تورنیزین پسین)وG. bilineatus zone(ویزین میانی- پسین) مطابق با زون‌بندی جهانی معرفی شده است. توالی رسوبی آغازین آشکوب تورنیزین از تناوب لایه‌های شیلی تیره رنگ غنی از مواد آلی و سنگ‌آهک‌های تیره نازک لایه تشکیل شده که در محیط‌های دریایی ژرف با اکسیژن کم نهشته شده‌اند. ویژگی‌های فسیلی و رخساره‌ای گذر دونین-کربنیفر نشان از بالاآمدگی سریع سطح آب دریا و رخداد غرقابی(Flooding surface) در این برهه زمانی در البرز خاوری دارد که با رخداد جهانی هنگنبرگ در مرز دونین-کربنیفر انطباق کامل نشان می‌دهد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تغییر ویژگی‌های ژئوشیمیایی گذر دونین-کربنیفر در برش لب‌نسار، شمال دامغان

در گذر دونین- کربنیفر به دلیل تغییر شرایط محیطی ( بالاآمدن جهانی سطح آب و رخداد زیستی هنگنبرگ)، تغییرات ژئوشیمیایی در غلظت عناصر رخ داده‌است که برخی از آنها به عنوان ردیاب شاخص برای شناسایی منشأ رسوبات و همچنین بررسی نوسانات سطح آب به‌کار می‌روند. در این گذر تغییرات  Srبا تغییرات سطح آب رابطه عکس و با مقدار نهشته‌شدن رسوبات رابطه مستقیم دارد. عناصر راهنما مانند Al, Ca, Mg, Mn, Fe, Sr معرف شرایط...

متن کامل

بازوپایان و کنودونت‌های سازند مبارک (کربنیفر پیشین) در برش کلاریز شمال دامغان

بررسی بازوپایان و کنودونت‌های سازند مبارک در برش کلاریز سن تورنزین پیشین تا ویزئن میانی را نشان می‌دهد. گونه‌هایی نظیر  Bispathodus aculeatus aculeatus, Bi. stabilis, Spinocarinifera nigra, Shumardella sp. سن تورنزین پیشین را برای قاعده برش نشان می‌دهند. همچنین سن بخش میانی با یافته‌شدن گونه‌هایی مانند Tomiproductusvaughani, Tomiopsis sp., Polygn...

متن کامل

زیست‌چینه‌نگاری و زیست‌رخساره‌های کنودونتی نهشته‌های دونین پسین- کربنیفر پیشین در برش چلچلی- شمال غرب شاهرود (البرز شرقی)

برش چلچلی در حدود 70کیلومتری شمال غرب شاهرود در مسیر جادة شاهرود- گرگان (توسکستان) و حدود 5کیلومتری شرق روستای چهارباغ برای بررسی گذر دونین- کربنیفر و تغییرات فونای کنودونتی ارزیابی شد. ضخامت رخنمون بررسی‌شده، 397 متر و شامل 182 متر از بخش بالایی سازند خوش ییلاق و 215 متر از سازند مبارک است که درمجموع 11 واحد سنگی تفکیک و تعداد 40 نمونه به وزن حدود 4- 5 کیلوگرم عمدتاً از واحدهای سنگ آهک برداشت ش...

متن کامل

معرفی روزن‌بران کربنیفر پیشین سازند ایلان‌قره در برش چینه‌شناسی ایلانلو واقع در شمال قره‌ضیاءالدین، شمال باختری ایران

سازند ایلان‌قره به ستبرای حدود 400 متر با ترکیب سنگ‌شناسی ماسه‌سنگ، شیل، دولومیت، گدازه آتشفشانی و سنگ‌آهک با سن دونین‌ پسین - کربنیفر ‌پیشین در باختر روستای ایلانلو، جنوب سد ارس و در  شمال استان آذربایجان غربی رخنمون دارد. نهشته‌های آواری سازند ایلان‌قره سن دونین ‌پسین و بخش کربناتی رأسی سازند مورد بحث، سن کربنیفر پیشین دارند. بررسی و مطالعه مقاطع نازک تهیه شده از بخش کربناتی رأسی  به شناسایی ...

متن کامل

مطالعه سیستماتیک و زیست‌چینه‌نگاری براکیوپودهای کربنیفر زیرین در برش آبرندان؛ ناحیه دامغان

در این پژوهش از 15 برش از خاور تا باختر البرز نمونه‌گیری انجام شد که بهترین برش و کامل‌ترین آنها از نظر غنای ماکروفسیل و میکروفسیل برش آبرندان است. در شمال باختر شهرستان دامغان  54°15’54.9’’E 36°21’12.7’’ N با موقعیت جغرافیایی از 807 نمونه براکیوپود مطالعه شده در طی این مطالعات سیستماتیک 22 گونه و 10 جنس و 5 روخانواده یافت شد که جنس‌ها و گونه‌های یافت است. روش مطالعات سیستماتیک بر اساس کار Will...

متن کامل

زیست‌چینه‌نگاری نهشته‌های سیستم کربنیفر در منطقه کیاسر بر پایه حضور عناصر کنودونتی و معرفی 7 زیست‌زون مطابق با استانداردهای جهانی

برش مورد بررسی (کیاسر) در منطقه کیاسر، 75 کیلومتری جنوب خاوری ساری و در البرز مرکزی واقع است .نهشته‌های کربنیفر (سازند مبارک) 385 متر ستبرا داشته و شامل سنگ‌آهک‌های نازک لایه در قاعده و سنگ‌های آهکی با ستبرای مختلف (به طور عمده متوسط لایه) با میان لایه‌های شیلی در بخش‌های بالاتر است. مرز بین نهشته‌های متعلق به دونین و نهشته‌های متعلق به کربنیفر...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 21  شماره 84

صفحات  37- 42

تاریخ انتشار 2010-11-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023